U wilt in Zwitserland werken

Het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie kent vier belangrijke vrijheden:

Het vrije verkeer van personen, van goederen, van diensten en van kapitaal.

Dit betekent onder andere dat binnen de Europese Unie werknemers zich mogen verplaatsen alsof zij dit binnen één land zouden doen.

De vrijheid van vestiging leidt ertoe dat het EU-ondernemers en -bedrijven is toegestaan om zich overal in de Europese Unie te vestigen. Door het vrije verkeer van diensten mogen dienstverlener en ontvanger van de dienst niet worden gehinderd – binnen de EU.

Wat staat u te doen als u, als Nederlander, in Zwitserland wenst te werken of daar uw diensten wenst aan te bieden?

Zwitserland maakt weliswaar geen deel uit van de EU, maar heeft wel op 21 juni 1999 een overeenkomst gesloten met de Europese Unie en haar lidstaten over de “Freizügigkeit”.

Doel van deze overeenkomst is om ten gunste van burgers van de EU alsmede van Zwitserse burgers het recht op reizen naar, verblijf in en toegang tot de arbeidsmarkt (zowel als werknemer als ook als zelfstandige) en het leveren van diensten te vergemakkelijken op het grondgebied van de contractspartijen alsmede dezelfde levens en werkomstandigheden te creëren c.q. bieden als voor de eigen burgers.

Het “Freizügigketitsabkommen” is op 1 juni 2002 in werking getreden.

Wat moet u doen om vanuit Nederland uw diensten aan te kunnen bieden in Zwitserland?

Het “Freizügigkeitsabkommen” tussen Zwitserland en de EU/EFTA (European Free Trade Association) geeft geen absoluut recht tot reizen naar en verblijf in Zwitserland voor het leveren van diensten. De voorwaarden verschillen per soort van dienstverlening.

Er wordt onderscheid gemaakt tussen diensten binnen de kaders van de overeenkomst tussen de EU en Zwitserland (het zogenaamde “Dienstleistungsabkommen”) en diensten die daar niet onder vallen.   

Voor diensten die vallen binnen de kaders van het “Dienstleistungsabkommen” geldt, dat voor de maximumduur van drie opeenvolgende maanden (of 90 losse werkdagen) geen vergunning vereist is. Er moet echter wel een melding worden gemaakt uiterlijk acht dagen voor aanvang van de werkzaamheden bij de bevoegde instanties in Zwitserland. De melding kan overigens digitaal worden ingediend.

Voor diensten die binnen de kaders van het “Dienstleistungsabkommen” gedurende langer dan drie maanden (dan wel 90 dagen) in Zwitserland worden verricht, moet u een vergunning, een zogenaamde Kurzaufenthaltsbewilling L EU/EFTA hebben. De vergunning wordt verleend voor het soort diensten en voor de duur van de geplande dienstverlening waarvoor u de vergunning aanvraagt.   

Voor diensten die niet onder het “Dienstleistungsabkommen” valle,n geldt voor het bereik: bouw, tuinbouw, horeca, beveiliging, reis en erotiek dat deze activiteiten direct gemeld moeten worden.

Indien de activiteiten overigens langer dan 90 dagen duren en buiten de kaders van het “Dienstleistungsabkommen” vallen, gelden andere wettelijke voorschriften. De toelating van die activiteiten  en personen wordt dan beoordeeld conform het Bundesgesetz über die Ausländerinnen und Ausländer (AuG, SR 142.20); daarvoor geldt een toets van de arbeidsmarkt alsmede een contingent voor het aantal buitenlanders op dat gebied dat in Zwitserland deze diensten mag verrichten (BVO, SR 823.21). Indien aan alle voorwaarden wordt voldaan, zal een vergunning voor bepaalde tijd voor de duur van het project worden verleend. 

Overigens moet u een verplichte ziektekostenverzekering voor uw werkverblijf in Zwitserland afsluiten. Dat geldt ook bij kort verblijf binnen de kaders van het “Dienstleistungsabkommen”, waarvoor geen vergunning vereist is. Een uitzondering geldt alleen voor grensgangers (“Grenzgänger”); personen die in een EU/EFTA staat wonen en in Zwitserland werken.

Werken als Grenzgänger?

Om onder de definitie “Grenzgänger” te vallen, moet u aan de volgende voorwaarden voldoen:

1. woonplaats in een EU/EFTA staat en werkgever c.q. (statutaire) zetel van de zelfstandige onderneming in Zwitserland;
2. minstens wekelijkse terugkeer naar uw woonplaats in de EU/EFTA; recht op beroepsmatige en geografische mobiliteit in heel Zwitserland.

Een “Grenzgänger” die een arbeidsovereenkomst heeft met een Zwitsers bedrijf  voor de duur van drie maanden tot één jaar ontvangt voor de duur van de arbeidsovereenkomst een vergunning, een zogenaamde “Grenzgängerbewilligung”. Bij voortzetting van het dienstverband kan de vergunning worden verlengd. Bij een arbeidsovereenkomst van minimaal één jaar wordt een “Grenzgängerbewilligung” van vijf jaren verleend, waarbij de werkgever aan de vergunning wordt gekoppeld. Indien u als “Grenzgänger” werkloos wordt, ontvangt u in Zwitserland geen werkloosheidsuitkering – u moet dan terugvallen op het systeem van uw woonland.  

Werken in Zwitserland, zowel in dienstverband als ook als dienstverlener is voor Nederlanders mogelijk ook voor korte duur en ook als u in Nederland wilt blijven wonen. Het is echter belangrijk dat u voordat u aan een dergelijk avontuur begint, weet aan welke regels u moet voldoen en welke gevolgen, zowel juridisch en fiscaal, een dergelijke keuze voor u heeft.

Wij helpen u hierbij graag persoonlijk verder. Bovendien hebben wij, naast langjarige expertise, ook vaste partners in Zwitserland die u daarbij kunnen adviseren en ondersteunen.